Modehuis Christian Dior ontsloeg in 2011 zijn belangrijkste designer, John Galliano, nadat die zich in een bar in Parijs van z’n antisemitische kant had laten zien: “I love Hitler. People like you would be dead. (…) Fucking gassed.” Galliano was sinds 1996 creatief directeur, ontwierp jurken voor de Britse prinses Diana en Kate Moss.

Eigengereide genieën als Galliano zijn van onschatbare waarde voor een bedrijf, een kunst om überhaupt binnen te halen, én tegelijk een dilemma voor elke manager: je moet ze vrijheid geven om te kunnen excelleren, maar ook weer niet zoveel vrijheid dat ze ongeremd de rest van je bedrijfsbelangen frustreren.

Wie is die geniale, ietwat antisociale werknemer en hoe ga je ermee om? Gijs ter Kuile, Executive Manager bij werving- en selectiebedrijf Michael Page, onderscheidt drie types. En elk type vraagt om een andere benadering door het management.

Type 1: De niet-communicerende marketeer

Als er een nieuw strategisch marketingplan ontworpen moet worden, sluit de marketeer zich drie weken op in een donker hok en komt er met een compleet plan uit. Ter Kuile: “Het resultaat is geniaal, maar de marketeer wordt door andere afdelingen als antisociaal ontvangen, want hij overlegt niet en HR en Finance moeten zich maar voegen naar zijn plan.”

Tip: “Vang antisociaal gedrag af met fictief overleg. Dat wil zeggen, spreek met de marketeer af dat hij anderen eerder bij het proces betrekt. De marketeer doet alsof hij de andere meningen meeneemt, hoeft dat vervolgens niet te doen, maar kan zijn plan wel presenteren alsof hij met alle afdelingen rekening heeft gehouden. Zijn optreden naar buiten is dus vooral ceremonieel.”

Type 2: De geïsoleerde it-er

Terwijl de rest van je bedrijf klaagt dat ‘ie niet praat, in een versleten t-shirt rondloopt, met headphones op aan de kantinetafel zit, is de it-er van onschatbare waarde, want hij zorgt dat de mediacampagnes zo worden ingesteld dat de verkoop met 20 procent omhoog gaat.

Het botst op het moment dat de verkoopdeling zegt; ‘Onze resultaten vallen tegen. Kan jij dat niet beïnvloeden, beste it-er?’ Ter Kuile: "Als de it-er moet uitleggen waarom een technische koppeling niet werkt en het langer duurt, wordt het een welles-nietes verhaal. De verkoper wil het gisteren geregeld hebben, en de it-er kan moeilijk uitleggen welke technische drempels het proces vertragen."

Tip: “Treedt als manager faciliterend op. Wees een filter tussen de voor- en achterkant, tussen het aan elkaar knopen van it-systemen en de communicatie naar buiten. Stel de it-er niet op de voorgrond, want dat wil ‘ie niet.”

“Zorg ook dat de verkoper de it-er leert kennen. Je zou eens in de maand met twee of drie key stakeholders binnen het bedrijf – de verkoop-, marketing-, en it-manager – een lunch kunnen organiseren, zodat de verkoper ziet dan die loner eigenlijk een hele leuke jongen is. En andersom: de it-er vindt de verkoper vaak ook maar een schreeuwer en eigenlijk nog asocialer met z’n dikke bak dan hijzelf.”

Type 3: De arrogante verkoper

De arrogante verkoper heeft een vlotte babbel, ziet er goed uit, en kan iedereen meekrijgen. Maar hij is zo resultaatgericht dat hij alles in het werk stelt om zijn werk goed te doen. Als een order niet op tijd is verstuurd, is dat slecht voor zijn omzet. Hij wil de klant tevreden houden, dus drukt op alle knoppen om zijn doel te bereiken.

Ter Kuile: "Hij kan met veel bombarie een afdeling binnenlopen alsof ‘ie de koning van de wereld is - ‘Ik haal toch zes miljoen binnen, dus wat heb ik met jou te maken’ - maar hij weet niet dat dertig man alles in dozen moeten stoppen en er vijf ziek zijn. Met zijn gedrag creëert hij veel stress in de organisatie. Onnodig."

Tip: “Geef de verkoper inzicht in de handelingen die andere afdelingen moeten verrichten om het succes van de verkoper te realiseren. ‘Als jij iets verkoopt, weet dan wel, beste verkoper, dat 150 man aan het werk zijn om die order te versturen.’ Concreet: laat de verkoper een paar dagen verplicht meedraaien met de backoffice. Voor zijn eigen bestwil. Doorgroeien lukt niet met de grootste bek. Hij moet zich intern net zo goed op de kaart zetten als ‘ie extern al doet.”

Dit is het laatste artikel in een reeks van de Maand van Strategisch HR. De Maand van Strategisch HR wordt mogelijk gemaakt door Inspireert Beter Ondernemen. Het platform van AFAS Software met de dagelijkse portie inspiratie voor financieel professionals, accountants en HR.